De Nederlandsche Leeuw, jaargang 1 (1883)

MAANDBLAD Genealogisch-heraldiek genootscha p â??De Nederlandsche Leeuw.' Dit blad verschijnt omstreeks het midden van iedere maand, onder redactie van het bestuur en wordt alleen aan de leden van het genootschap gezonden. Brieven en mededeelingen, alsook bijdragen voor het Maandblad te zenden aan den secretaris van het genootschap, den Heer A.. A. VoESTERMAN VAN OYEN, Sumatrastraat 3, te 's-Gravenhage. VAN HET 1 Leden te 's-Gravenhag e betalen per jaar, (behalve f 2.50 entree). . / 10.00 Zij, die lid worden in 1883 en buiten 's-Gravenhag e wonen Æ? 5.00 Zijdie lid worden na 31 £>ec. 1883 en ook buiten 's-Gravenhag e wonen Æ?6.00 Advertentiën in verband met bovenge­ noemde wetenschappen, per regel / 0.20 Afzonderlijke nummers niet verkrijgbaar. N°. 7'. 's-Grravenliage, .Augustus. 1883. Tot leden zijn toegetreden, de Heeren: J. E. X. van den Berg . . '. . . 's-Gravenhage. J. Huygens id. E. H. Scheidius ....... Arnhem. Jhr. J. E. Storm van 's-Gravesande van den Bramel ...... Vorden. Grafschriften te 's-Heerenberg. Vóór de deur der hervormde kerk te's-Heerenberg liggen twee prachtige met lofwerk versierde diep uitgehouwen grafsteenen. Doordien die ligplaats al zeer ongeschikt is, de steenen er niet mooier en de opschriften er niet duidelijker op zullen worden, schreef ik over, wat er op te lezen staat: Anno D 1558 (?) starf Eutger van Arnhem. Anno D 1585 d ... 10 Marti starf Clare van Groenen. â?? Het een e wapen vertoont een arend, het andere vijf bollen (en sautoir). Boven den gekroonden helm staat de arend uit hét schild als helmteeken (1). In plaats van de symbolen der vier evangelisten, op vele oude steenen voorkomende, staan in de twee boven­ hoeken het wapen van van Arnhem en in de twee be­ nedenhoeken dat van van Groenen. Yan dezen Rutger van Arnhem wordt in de geslachtlijst, voorkomende in Eerwerda, door Kok geen e melding gemaakt. Op den anderen niet minder fraaien doch meer uitgesleten -steen kon ik de gothische letters niet genoe g ontcijferen om een geheel te verkrijgen, ik meende er echter een miskelk op te zien en daaronder het wapen met de vijf â?¢bollen, zoodat dez e een steen van een geestelijke is, wiens naam van Groenen zal gewees t zijn. De naam van van Groenen, ook als geestelijken, komt voor in het werk van E. Wassenberg. Embrica, sive urbis Embricensis clescripto. Clivis, apud Tobiam Sïlberüng MDCLXVIJ. In de kerk liggen naast elkander nog twee grafsteenen, op den eenen staat: De Heer Derck Sminck in leven ont­ vanger der convoyen en licenten, geboren den 1 Jan. 1687, .gest. den 21 Eebr. 1764. Wapen: een anker vergezeld van drie sterren. Op den anderen steen staat: Vrouwe Cornelia van der Hart -in leven huysvrouw van de Heer Derk Sminck, geboren 30 Aug. 1697, obiit 15 Des 1761, (1) Niet klimmende (issant), zooals Heer Rietstap zegt in zijn armorial général en ook niet opvliegende (essorant), zooals ik laatst eene teekening zag. Wapen: een hertenkop. â?? Doordien van dez e twee wapens het bovenste deel door banken bedekt wordt «' zijn de helmteekens onzichtbaar. Ook tot stoepsteen van een winkelhuis heeft men een grafsteen gebezigd, het beschre­ ven deel is geheel uitgewischt, dewijl men juist daarover gaan- moet om in het huis te komen, het bovendeel vertoont twee wapens: 1°. een rechterschuinbalk gevormd door vier spitsruiten, met de scherpe hoeken aan elkander gesloten (mises en bande). Het helmteeken is eene veder tusschen eene vlucht, 2°. een liggend kruis vergezeld van vier zespuntige sterren, het helmteeken is een e dito ster tusschen twee olifantstrompen. Tot getuige van het wandalisme met de grafsteenen te 's-Heerenberg eenmaal gepleegd, vindt men overal ver­ spreide stukken, gebruikt voor stoepen, trappen, deksteenen, zinkputten enz., op een' nog geheelen stoepsteen vond ik gespaard het jaartal 1533 , doch ter wiens eere hij een maal als grafsteen diende, is onleesbaar geworden. De tijd, waarin men geen prijs stelde in.het bewaren van voorvaderlijke gedenkteekenen en niet tevreden was voor ze vernield waren, is voorbij, men denkt daarover thans geheel anders, ja betreurt het, dat zoovee l verloren is gegaan, doch doordien niets bestendigs is onder de zon en dus die tijd van vernielingszucht, van verwaarloozing en minachting van 't geen onze voorouders hebben gedaan, kan terugkeeren, moeten wij zorgen, dat alles van vroeger geboekt is en alles van heden onmiddellijk geboekt wordt, ik durf daarom een ieder, beminnaar of geen beminnaar van oudheden, op het hart drukken, om de opschriften der oude zoo wel als die der nieuwe grafsteenen, die hij ont­ moet , over te schrijven en ze ter plaatsing te zenden in eenig daarop betrekking hebbend werk, opdat ze, wat er vroeger of later ook gebeure, voor ons en het nageslacht bewaard blijven. ERED. CALAND. - Oude wijze van rangschikking van kwartieren. Bij de bezichtiging van de St. Jans-kerk te Gouda met hare wereldberoemde glazen, viel mijne aandacht op eenige wapenschilden in de Eosendaelsche kapel, aan de noordzijde van het koor, welke kapel A°. 1516 werd gesticht (1). Ze zijn fraai op glas geschilderd. en geven de wapens te zien der geslachten van Crimpen, Cool en van Euytenburgh, zoomed e die der zestien kwartieren van iEmilius Cool (1) Beschrijving van Gouda door J. Walvis, II. blz. 40â??42.