De Nederlandsche Leeuw, jaargang 13 (1895)

83 84 kopergravures en aquarellen, meest familieportretten van de geslachten DelfF en van Mierevelt, de laatste gepen­ seeld in de eerste helft der vorige eeuw door den bekenden genealoog Willem van der Lely. Niets meer aan de orde zijnde wordt de vergadering gesloten. Een geslacht de Witte, â?¢naar een handschrift bewerkt door M. G. WILDEMAN. (Met afbeelding van een kwartierbord.) De geslachtkunde kan geen wetenschap zijn, indien ze niet wetenschappelijk wordt beoefend, d. i. indien hare elementen niet uit de zuiverste bronnen worden geput, en deze laatste moeten derwijze aangeduid worden, dat de lezer, wanneer 't hem past, ze kan raadplegen. (J. TH, DE BAADT, Apocrife oor­ konden uit Butken's Annales.) Het publiceeren van de volgende curieuse genealogische aanteekeningen betreffende een geslacht de Witte, heeft hoofdzakelijk ten doel, aan te toonen, hoe weinig men dikwijls op familiepapieren kan vertrouwen,â?? geslacht­ registers â?? öf zonder eenig oordeel samengesteld door een lid der familie , â?? öf door dusdanige individuen, die misbruik makende van de ijdelheid der menschen (natuur­ lijk tegen hooge provisie) zich niet ontzien, willekeurig geheele generatiën in te lasschen of zoo noodig ook te verduisteren, om zoodoend e aansluitingen te verkrijgen, die dan aan eene familie een rij schitterende voorouders verzekert, doch bij een grondig onderzoek op zijn zachtst uitgedrukt als onjuist kunnen worden gewaarmerkt. Zulke leveranciers van voorouders wekken natuurlijk de gerechte verontwaardiging op van allen, die min of meer bij hunne geschiedkundige navorschingen, ook op genea­ logisch gebied hun steunpunten moeten zoeken. Jammer dat zulke knoeierijen ongestraft blijven, het kwaad in deze richting woekert toch nog steeds voort! (1) Alvorens echter tot de genealogie de Witte over te gaan, wensch ik met een enkel woord de hierbijgaande wapenplaat te bespreken. Het origineel, ni fallor in de helft der vorige eeuw vervaardigd, vertoont de wapens in kleuren, en wel het hoofdwapen de Witte: In azuur drie gouden windhonden boven elkander. Helmteeken: een uitkomende windhond. Verder boven rechts 1 de Witte, 2 Weyborgh: in rood drie gouden flesschen? (2 en 1), 3 Alboui (dit moet zijn Aelbout volgens de genealogie), gedeeld van vair en keel van 6 stukken, 4 Keyen (van Montfoort), in goud een molenijzer van sabel, 5 van der Wyele (hier slecht geteekend), het bekende wapen, 6 Baars (van Jutphaas), in azuur een zilveren kruis vergezeld van 4 gouden lelies, 7 Myerop van Kuick (het bekende wapen), 8 Wolf, in ailver drie ? van sabel. Links: 1. Reigniers. Gevierendeeld 1 en 4, in sinopel een gouden Jerusalemskruis, 2 en 3 in zilver drie kepers van keel. 2. van den Bosch. Gedeeld: a, in sinopel een gouden leeuw uitkomende van de snijdings- (1) Zoo leverde een Hollandsche stamboomfabrikant eenige jaren geleden aan eene Amsterdamsche familie eene genealogie af, waarin werd beweerd, dat het geslacht afstamde van Karei den Groote. Doch van bewijzen is geen spoor te vinden. lijn, b. in goud een boom van sinopel. (2) 3. Ternisse. In goud drie hondenkoppen? van sabel, gehalsband van keel. 4. Martyns. In sabel een schuinbalk van keel, geboord van goud, beladen met 3 gouden spoorraadjes (3). 5. Stourmel. In keel een kruis van zilver. 6. Swanenborch. In azuur een zilveren toren verlicht van zwart, in de zwarte poort een zilveren zwaan, schildvoet van zilver (4). 7. Lannoy (Amer au Cour). Geschaakt van goud en azuur (5). 8. Stouteler (van Sierick). Rechts geschuind van zilver en sabel, over alles heen een sprin­ gende bok van 't een op 't ander. Uit de genealogie zullen wij straks zien, in hoeverre deze kwartieren hier reden van bestaan hebben. Thans vangen wij aan met eene mededeeling in zake de afkomst van het geslacht, eene soort verklaring, onder­ teekend door den kolonel J. E. de Witte, 1708â??1790. Erg duidelijk is dit verhaal niet, en van deugdelijke be­ wijzen is geen spoor te vinden. â??Het Hoog Adelijk geslag van De Witte, schoon het wapen niet egaal, daar mij voorkomt wij van zijn een zeer vernegligeert is daar wel na te ondersoeke en na te doen sien uit de chronieke van holland en zeeland, zijn voor­ gekomen van Witte van Holland, Ridder Heer van Haem stede, natuurlijke zoon van graeff floris de 5 uyt .een dochter van Jan de 7 Heer van Heusden onder trouw­ belofte geteelt, heeft 3 zoonen gehad frederik en Jan en gwie van Haemstede daar ons heele geslach moet uyt voor gekoomen zijn, ziet pag. 682 van de gronyk van Zeeland door M: Smallegange, 1696 door Willem te Water pag. 76 opgedragen aan Willem de 5 van Oranje 1761 tog daer veel abuys in is dat kan gesien werden pag. 105, siet de Cronyk van boxhorn en Reigersberg 470 van het wapen onbekent kan men na sien bij M: Smallegange pag. 684 en 687, de ongenade van de Witte van Haemstede 1454 onder de regering van Hertog Philip van bourgondiën in 1670 weder Haemstede gekoomen aen Jacob de Witte, Rentmeester generaal van Zeeland,, kan die verandering van wapen wel'oorzaak hebben en meer geschiet zooals van van Borsele, Reness e en tuyl kan gesien werden, in de oude kerk te Haerlem van fransois de Witte, burgemeester aldaar 1515 getrouwt met Magtelt Albout, en sig verscheyde daar van so om de religie en Spanse oorlog zig daar hebbe nedergezet en in de regeering en Staedt dienst gekoomen. Dit Hoog Adelijk geslag van de De Witte heeft door negliantie van dat na te zien en verandering van tijden veel van zijn luster verloren. S. van leeuwe er een oud gousda Cronyk moet daar op nagesien worden en meer register so in de Staade van holland als van Zeeland en dit mijn te laat 1778 (2) Rietstap (Arm. Gén.) heeft o. a. van den Bosch. Holl. â?? Les armes de van den Bossche, en Brabant, qui sont d'or a un arbre ter rassé de sinople, au chef d'azur, chargé d'un lion issant d'or, armé et lampassé de gueules. (3) Rietstap geeft: Martins. Holl. De sinople a la bande d'or, chargée de 3 étoiles (8) de sable. (4) Dezelfde. Swanenburg (van) Holl. D'azur a une tour d'argent, s'élevant d'une mer flottée au naturel, chargé au dessus de la porte d'un écusson- d'azur surchargé d'un cyque d'argent bq. de gu. coll. d'une couronne d'or et posé sur une terrasse de sin. (5) Dezelfde. Lannoy d? Ameraucourt. Picardie. Bchiqueté d'or et. d'azur de quatre tires.