43
44
4 in zilver of goud een beurtelings gekantelde dwarsbalk
en daaroverheen een smal zwart schuinkruis.
Weet iemand iets van de afkomst dezer familien mee
te deelen ? Vanwaar die combinatie met van der Dussen ?
G. F. S.
Pruyn oorspronkelijk von Proen.(l)
Naar aanleiding van de vraag op blz. 133 van den vorigen
jaargang betreffende dit nu Amerikaansch geslacht kan
worden medegedeeld, dat in â??Der Deutsche Herold, Zeit
schrift für Heraldik', enz. 1883, blz. 135, afbeeldingen
voorkomen van â??Drei bisher unedirte Wappen', waarvan
het eerste geheel overeenstemt met dat hetwelk in het
Maandblad is afgebeeld. Het is dat van het geslacht
von Proen, ingezonden door den heer generaal von Piedern,
en afgebeeld in den â??indigenatsbrief' van Koning Kasimir
van Polen, in dato 25 Augustus 1658 ten behoeve van
Gerhard von Proen. Het uit de nalatenschap der uitgeÂ
storven familie von Borstel af komstig oorspronkelijk stuk
is (1883) in het bezit van den keer ritmeester von Bredow
auf Bredow.
Het is dus niet onmogelijk dat een der jongere zonen
uit het geslacht von Proen uit Duitschland of Polen zich
naar de Nederlanden heeft begeven en dat later hij of
zijne nakomelingen zich in Amerika gevestigd hebben.
J. C. v. d. M.
Van Beeck.
Het geslacht van Beeck, waarvan de naam in de
combinatie van Beeck Vollenhoven voortleeft, voert in
goud en rood St. Andrieskruis, somtijds vermeerd met
een rooden ingekartelden schildzoom en tot helmteeken
een uitkomenden brak zonder voorpooten, op de borst
beladen met het kruis uit het schild.
In de door P. Vlaming bezorgde uitgave van H. L.
Spiegel's Hertspiegel en andere Zedeschriften, Amsterdam
1723, bij Andries van Damme, vindt men een opdracht
â??Aen den Heere Pieter Pieterse van Beeck', die versierd is
met een vignet waarop naast het wapen van Spiegel ook
dat van Van Beeck voorkomt, doch zonder den schildzoom
(kleuren niet aangegeven).
Henri van Beeck, zoon van Jacob Lucaszoon van
Beeck en Alida Gerbrandsdocbter Anslo liet zich, hoewel
behoorende tot de doopsgezinden, voor wie het openlijk
voeren van geslachtswapens eigenlijk iets ongeoorloofds
was, den 21 Juli 1722 een wapenbrief afgeven door den
Brusselschen wapenheraut A. F. Jaerens, waarin het
'wapen beschreven en afgebeeld wordt (met den schildzoom),
en waarin eenige bijzonderheden over,zijn afkomst worden
meegedeeld. ^ ^f'fi'^Jt-'.
Daarin wordt als stamvader,.'genoemd â??een zekere
van Beeck die burgemeester' van 'Venlo was in 1543 ten
tijde dat Keizer Karei V roemrijker gedachtenis die stad
belegerde en innam, welke burgemeester een zoon Henri
had die door den Keizer werd ten doop gehouden'. (2)
Blijkens door den secretaris van Venlo Gallot den
11 Febr. 1847. onder het zegel, of liever stempel, der
stad afgegeven extracten uit de stadsrekeningen van de
jaren 1546, 1547, 1549, 1550, 1552, 1557, 1558, 1559
(1) De voortzetting van de genealogie van dit geslacht moet ditmaal
onderbroken worden bij gemis aan plaatsruimte.
(2) Wij geven den Franschen tekst hier vertaald weer.
| en 1560, die ik hier kortheidshalve niet zal overnemen (1)
komt Lenard van Beeck of van Beek afwisselend als
burgemeester of onder de schepenen en raadsleden voor.
Het lijkt mij derhalve niet twijfelachtig, dat de
hier bedoelde Amsterdamsche familie van Beeck behoort
tot het Guliksche geslacht, hetwelk in goud een zwart
Andrieskruis voerde met een brakskop tot helmteeken,
omtrent welk geslacht Fahne eenige bijzonderheden
meedeelt.
Het schijnt dat bij de Amsterdamsche van Beeck1»
aanvankelijk het kruis niet rood, maar eveneens zwart was.
Ik vind namelijk in NavorscherJXVIlI blz. 673, een
met den naam Rutgers van Rozenburg onderteekende
mededeeling, volgens welke in het een paar jaar te voren
afgebroken huis van de heerenhofstede de Beek te Bloemen
daal bij Haarlem, een portret gevonden was, vergezeld
van de twee volgende wapens. â?? Wapen van den man :
in go. een zw. St Andrieskruis, Helmt. een uitkomende
en aanziende hond met het St. Andrieskruis op de borst.
Wapen der vrouw : Teyler.'
Wanneer men nu weet dat Lucas Pieterszoon van
Beeck, die volgens den wapenbrief een achter-kleinzoon
van den Venlooschen burgemeester was, tesamen met
zijn zwager (2) de Clercq (voorvader van de bekenden
improvisator Willem de Clercq) de hofstede Clercq en
Beeck te Bloemendaal stichtte, wier naam later tot â??de
Beeck' is afgekort, dan is het niet twijfelachtig of het
bedoelde portret stelt een lid van de familie van Beeck voor.
Evenwel wordt het door den heer Rutgers van Rozenburg
in de Navorscher toegeschreven aan de familie Cloeck.
In datzelfde huis â??de Beeck' was namelijk een vensterÂ
glas gevonden met een gedeeld wapen: â?? 1. het Andrieskruis
â??als boven, 2. in zilver een merk, bestaande uit twee
â??naast elkaar geplaatste X, uit wier vereenigingspunt
â??een zwarte staaf oprijst, van onder door een kleiner
â??dwarsstaafje gekruist en boven links een vierkante
â??banier dragend, geschuind van zw. en go. Helmt. de
â??hond als boven. Onder dit laatste wapen stond Claes
â??Pietersen Cloeck a<>. 1638'.
Gevraagd:
1°. Weet iemand waar dat portret met die wapens en
dat vensterglas gebleven zijn. Wellicht in een of
ander museum ?
2°. Is het ook mogelijk dat het glas, waarop het
onderschrift stond, bedorven of gebroken en het
onderschrift daardoor slecht leesbaar was, en dat
er stond Lucas Pietersen Beeck?
3°. Weten onze tegenwoordig zoo ijverige Limburgsche
genealogen ook iets naders omtrent het geslacht
van Beeck te Venlo ?
4». Kent iemand volledige genealogie van dit geslacht,
zooals het zich te Amsterdam en te Haarlem verÂ
takt heeft ? Zoo ja ! dan zal men mij groot genoegen
doen door die mee te deelen aan de redactie van
(1) Als specimen alleen het volgende uit 1552 : â??Lenart van Beick
als Rittburgemeester tot onderhaldonge sijns peertz betaalt twellof
malder haveren, yder malder mit eynen golden Gelreschen rijder, der
rijder ad XXVII stuver current.' Ook kleederen en wijn kregen de
heeren op stadskosten.
(2) Beide waren met een van de Steenkiste gehuwd. â??Lucas van
Beeck, j m. van Emmerik tr. 26 Juni 1636 Ohristina van Steenkiste,
j. d. van Haarlem.' (Zie de aanteekeningen door E. W. Moes voor
eenige jaren in druk gegeven over de portretten van het echtpaar
de Clercq â?? van Steenkiste).