77
78
den naam René van Cbalons, wien de goederen van dat
huis, en daaronder het prinsdom Oranje, van moederzijde
waren aangekomen.
De geldigheid van deze testamentaire beschikking bleef
niet onweersproken, als in strijd met de regelen- van opÂ
volging, te voren in het huis van Chalons^(1) vastgesteld,
terwijl het geheele feit van een testamentaire beschikÂ
king over de erfopvolging ten behoeve van iemand, die
daarop door afstamming geen aanspraken had, wel eenigs
zins bedendelijk mag heeten.
Tot degenen, die recht op de nagelaten goederen van
René van Cbalons meenden' te kunnen doen gelden, beÂ
hoorden de afstammingen uit een jongeren tak van het
huis Chalons.
Jan van Chalons, door wiens huwelijk met Maria van
Baux in 1389 het prinsdom Oranje in het huis Chalons
was gekomen, had namelijk twee zoons nagelaten:
Louis, wiens tak uitstierf in het huis- van Nassau, en
Jan, heer van Joigny, wiens tak uitstierf in het huis de
Sainte-Maure.
Adrien de Sainte-Maure, comte de Nesle, had uit zijn
huwelijk met Charlotte de Chalons, twee kinderen, een
zoon die kinderloos overleed, en een dochter Louise, geÂ
huwd met Giles de Laval. Hun eenig kind Gabrielle de
Laval huwde met Frangois Aux Epaules, uit welk huweÂ
lijk een ongehuwde zoon René Aux Epaules, marquis de
Nesle, en een dochter Magdeleine, die in 1627 met
Bertrand André de Monchij in het huwelijk trad.
Hun dochter Janne de Monchy trouwde in 1649 met
Louis Charles de Mailly, waardoor de aanspraken op
-het prinsdom Oranje in dat geslacht gekomen zijn.
Evenals reeds vroeger bij arrest van den Conseil d'Etat
van 29 Nov. 1553 geschied was, werden die aanspraken
bij arrest van 16 Jan. 1706 geldig verklaard, (2) ten beÂ
hoeve van den kleinzoon van Louis Charles de Mailly en
Janne de Monchy, te weten: Louis de Mailly, den derden
van dien naam, markies van Nesle en Mailly-Mont
cavrel. Waarop deze bezit deed nemen van het prinsdom,
wijl er destijds door den dood van onzen stadhouder
Willem III nieuwe geschillen over de opvolging ontÂ
staan waren.
Na den vrede van Utrecht kende hem Lodewijk XIV,
onder voorbehoud van de souvereiniteit en het genot der
heerlijke rechten (3), de bevoegdheid toe om den titel
prince d'Orange, aan te nemen. De regeling bij dien vrede,
tusschen den Franschen Koning en de erfgenamen van
Willem III aangaande het prinsdom getroffen, maakten
Lodewijk XIV ongetwijfeld bevoegd om over dien titel
te beschikken.
Ook zonder in een appreciatie te treden der oude aanÂ
spraken van den tak waaruit de markiezen de Mailly
Nesle 'gesproken waren, moet men dus erkennen, dat het
geslacht de Mailly thans alle recht heeft den blooten
titel te voeren, die sedert genoemde regeling eveneens geÂ
voerd wordt door den Koning van Pruisen en de nakomeÂ
lingen van Johan Willem Friso.
(1) De heer Wildeman maakte verleden jaar bij de bespreking van
het Koninklijk Wapen, aanmerking op de schrijfwijze Chalons in
plaats van Chalon. De Fransche schrijver echter geeft, onder verÂ
melding dat beide afwisselend voorkomen, den voorrang aan Chalons.
(2) Wij laten hier natuurlijk in het midden of genoemd lichaam beÂ
voegd was deze zaak te beslissen.
(8) Het gebied van Oranje werd in 1731 onder de kroondomeinen
opgenomen.
Curiosum uit het trouwboek der Herv. Gem.
te Rijnsburg.
In bovengenoemd trouwboek begint het jaar 1757 aldus:
Huyg Thyse Moraal en Kaatje Blankert
24 Jan. Een jeugdig paar
Ieder 70 jaar.
Gideon Buytendijk wedr. van Jannetje van Egmond en
Jannetje Mes jd, ider classis 3 gld. dus f 6,
' Dit jaar begint met klugtig paaren:
Een oude voogd van sestig jaaren
Trouwt zijn pupil, is dat geen klugt?
Nog minderjarig én bevrugt.
Getrouwd: en in den eersten nacht
Heeft zij twee kinders voortgebracht
Geen neegen maanden sijn verloopen
Als de eerste vrouw nog 't oog had oopen.
De dichter van bovenstaande regelen is natuurlijk de '
toenmalige predikant, nl Theodorus van Bell.
O. H. J. S.
AANKONDIGINGEN.
Een belangrijk boek.
Het eerelid van de vereeniging Herold dr. Ottocar
Lorenz, professor in de geschiedenis, heeft een groot werk
geschreven over genealogie, hetwelk hij aan de genoemde
vereeniging heeft opgedragen. De titel is Lehrbuch der
gesammten wissenschaftlichen Genealogie, Stammbaum
und Ahnentafel in ihrer geschichtlichen, soziologischen
undnaturwissenschaftlichen Bedeutung, teBerlinbij Wilh.
Herz (Bessersche Buchhandl). Het werk beslaat 489 bladÂ
zijden octavo en kost 8 Mark.
Het bevat de volgende onderdeden: Inleiding over
â??Genealogie als Wissenschaft', Erster Theil getiteld â??Die
Lehre vom Stammbaun' , Zweiter Th. â??Die Ahnentafel' ,
Dritter Th. â??Fortpflantzung und Vererbung'.
Reeds de titel van dit laatste gedeelte geeft aan dat
dr. Lorenz de genealogie niet enkel als een historische,
maar ook als een natuur-wetenschappelijke studie opvat.
Zoo vindt men onder de hoofdstukken waarin dit laatste
deel is gesplitst: I Vater, Mutter, Kinder, II Erblich
heit und Variabilitat, III Physische urid Moralische
Vererbung, IV Vererbung pathologischer Eigenschaften,
V Leben. und Tod, Ueber den Begriff der Inzucht (1),
Aussterben der Geschlechter. De genealogische studie treedt
daarmee dus op een geheel nieuw terrein
Historische Genealogische en Heraldische AanÂ
teekeningen betreffende het adellijk geslacht
Stapert, door J. C. H. MATILE, Amsterdam
1895, in 4°. IX en 139 bl.
Daar het een zeldzaamheid mag genoemd worden, dat
uitgebreide werken als het bovengenoemde in Nederland
verschijnen, moeten we er, al is het een uitgave niet voor
(1) Huwelijken tusschen stam- of bloedverwanten.