85
86
Hebreeuwache letters, waarvan de uitspraak luidt Mie
koo-eil, zijnde een klanktoespeling op den voornaam van
Michaël.
Het wapen zelf is daar gevierendeeld 1 en 4 Pauw
Pauw, 2 en 3 een leeuw, en zoo voerde blijkens de wapen
kaart der regeeringsleden van Enkhuizen, ook Michiers
zoon, de ridder (1) Isaac Pauw, die na eerst schepen en
raad van Amsterdam geweest te zijn, pensionaris van
Enkhuizen is geworden, en ten slotte gecommitteerde in de
Generaliteits-Rekenkamer en de Statën-Generaal. De leeuw
is waarschijnlijk het wapen van de heerlijkheid AchttienÂ
hoven, aan Michiel Pauw ten huwlijk aangebracht door
Hillegonda Spiegel, die ze weer geërfd had van haar
moeder Neeltje Ouderogh. Van het geslacht Spiegel, waarÂ
toe de bekende schrijver Hendrik Laurenszoon Spiegel
behoorde en dat in de vrouwelijke lijn uit het oude geÂ
slacht Gaaf gezegd Spiegel sproot, zullen we weldra in
dit blad een overzicht opnemen. Terloops zij hier verÂ
meld dat in dat geslacht een familiefonds bestaat ter
ondersteuning van behoeftige familieleden genaamd het
schap van Pieter Laurens in de Spiegel, waartoe de naÂ
komelingen van Hillegonda Spiegel, gehuwd met Michiel
Pauw en de nakomelingen van haar zuster, die met den
ridder Backer gehuwd was, zijn gerechtigd. (2)
Na het uitsterven van den tak van Michiel Pauw zijn
de rechten op dat fonds overgegaan op de familie van
Heemskerk graven des H. R. Rijks,'die ook den titel van
heeren Achttienhoven voerden, als afstammende van den
ambassadeur Coenraad van Heemskerck, gehuwd met de
eenige dochter van Isaac Pauw van Achttienhoven.
En door huwelijk zijn ze vervolgens o. a. weer geÂ
komen in den Delftschen tak der familie Pauw, en wel
daarvan in de jongere linie, afstammende van den DelftÂ
schen burgemeester Engelbert Pauw (wiens oudere broeder
de stamvader was van de linie Pauw van Wieldrecht) en van
Cornelia Hillegonda des Villates, wier moeder Anna
Petronella gravin van Heemskerck een kleindochter was
van den ambassadeur.
Reeds haar zuster Antoinetta Coenradina gravin van
Heemskerk was gehuwd met den kinderloos overleden
burgemeester van Delft mr. Franco Pauw, waardoor het
eerst banden tusschen den Delftschen tak en de afstammeÂ
lingen uit den tak van Achttienhoven ontstonden. Die
banden zijn ook daarom belangrijk, omdat dientengevolge,
verschillende documenten, die anders, van het uitsterven
van alle takken, uit den Amsterdamschen burgemeester
üeinier Pauw gesproten, waarschijnlijk in vreemde handen
zouden geraakt zijn, in het bezit kwamen van genoemden
Delftschen tak, afstammend van Jacob Pauw burgemeester
van Delft ouderen broeder van den Amsterdamschen
burgemeester Reinier. Tegenwoordig maakt al wat er van
dien aard is deel uit van het familiearchief hetwelk
berust onder de ridders Pauw van Wieldrecht.
Over het tegenwoordige wapen der familie Pauw in
'bijzonderheden te treden zal onnoodig zijn. Evenals het
hartschild met de lelie, is de distel als helmteeken, met
net uitsterven van Reinier's nageslacht, natuurlijk verÂ
dwenen. Voerden de jonkheeren Pauw geb. Hoeufft, bij
(1) Isaac Pauw voerde evenals zijn broeder Reinier die kapitein
van een compagnie zeesoldaten was, den titel van Ridder. Deze Reinier
had bij Eva Cortenhoefi' een zoon Michiel kapitein, die ongehuwd
â?¢overleed in 1709.
(2) Dit fonds berustte vroeger bij de Amsterdamsche weeskamer,
thans bij het Ministerie van Financiën. Adviseur voor den tak Pauw'
is thans schrijver dezes.
wie men lelie en roos nog aantreft, naast den helm van
Hoeufft ook dien van Pauw op het gevierendeelde wapenÂ
schild, dan zou daarop dat helmteeken moeten voorkomen,
doch bij de ridders Pauw van Wieldrecht vindt men
natuurlijk niet den distel maar den pronkenden pauw,
die steeds door den Delftschen tak is gevoerd (1).
Alleen nog één opmerking over het tegenwoordig
devies â??Deus Pavit' (dat zoowel God bezoekt, als God
heeft gewijd of behoed, m. a. w. God is mijn herder,
kan beteekenen), hetwelk zooals ik boven reeds zeide
van den president van den Hoogen Raad Reinier Reiners
zoon Pauw van ter Horst afkomstig is. Hoe het later
bij den Delftschen tak in zwang is gekomen kan wellicht
daardoor verklaard worden, dat bet kasteel ter Horst,
waar men die spreuk leest onder de wapens die de twee
steenen leeuwen op het hek vasthouden, in het begin
van de vorige eeuw werd aangekocht door den Zierikzee
schen burgemeester Cau, lid van de Staten-Generaal,
wiens tante met een Pauw van den Delftschen tak was
gehuwd
De Delftsche Pauwen zullen die spreuk daar, dikwijls
hebben gelezen en wegens de klanktoespeling op den
familienaam geschikt bevonden hebben om het algemeen
devies van het geslacht Pauw te worden. Moge laatstÂ
genoemde vertaling der wapenspreuk en niet de eerste
met betrekking tot dit geslacht de ware blijken.
H. J. K.
Von Hymmen.
In het Maart-nummer deed de ridder de van der Schueren
eenige mededeelingen omtrent de familie Von Hymmen
te Duiven. Omtrent de kinderen van Reinhard von
Hymmen en Hedwig Magdelena baronnesse von Sybolts
dorfi verkeert hij in het onzekere, daarom kan het welÂ
licht dienstig wezen hieromtrent op te geven wat ik er
van vond op de stamtafels van het aan mijne familie door
aanhuwelijking verbonden geslacht Bachmann te Cleef:
Charlotte Louise Isabelle von Hymmen, geb. te.. . . .
25 Aug. 1707, gest. te Cleve 23 April 1792, dochter van
Reinhart von Hymmen kanselier der Cleefsch-Marksche
Landsregeering te Cleef, (dat is dus de bedoelde persoon)
is gehuwd te Cleef 23 Nov. 1731 met haar neef Heinrich
Johann von Hymmen, Königlicher Preussischer geheimer
Regierungsrath te Cleef, Hochgraf te Ludenscheid, Ebherr
te Grondstein bij Etten, geb. te Ludenscheid 31 Mei 1700,
gest. te Duisburg 4 Sept. 1757.
Uit dit huwelijk 7 kinderen.
1. Anna Eleonora, geb. Cleef 20 Sept. 1734, gest. Altena
28 Jan 1793, geh. Cleef 24 Mei 1762 met den
Landesdirector en Landrath te Altena H. W. von
Holzbrinck
2. Christina Johanna Elisabeth Louise, geb.Cleef 14 Nov.
1735, gest. Cleef 15 April 1805, geh. te Cleef
15 April 1805 met den luitenant in de Hollandsche
garde Johann Adolf von Bachmann, zoon van den
Kon. Preuss. Regierungsrath en Rechter te Calcar
Wilhelm Bachmann en van Johanna Maria Gertrud
Engelbertz en stiefzoon van den Cleefschen Regie-
(1) Op de wapenkaarten der hoogheemraden van Delfland vindt men
de twee wapens van den Delftschen en den Amsterdamschen tak,
daar de Delftsche burgemeester mr. Franco Pauw en Isaac Pauw
van Achttienhoven beide hoogheemraad geweest zijn.