91
92
personen die niet in de geneologie zijn thuis te brengen,
VIII. Toelichtingen en aanteekeningen op den stamboom.
Het vijfde en zesde hoofdstuk zijn versierd met fraaie
wapenafbeeldingen door Doepler, Otto en von Daehen
hausen, waaronder vooral het in kleuren bewerkte alliantieÂ
wapen Neufville â??Mumm von Schwartzenstein (het wapen
der oude Geldersche Mom's) en het zeer gecompliceerde
wapen der rijksvrijheeren von Malapert von Neufville
uitmunten. Verder vindt men vijf platen, ieder bevattende
6 ongekleurde wapens (met helm en helmteeken) van
aangehuwde geslachten.
Op de leden van den Nederlandschen familie de Neufville
rust nu de taak, een dergelijk werk betreffende hun tak
samen te stellen, want die is natuurlijk hier niet behandeld.
Terloops zij hier echter vermeld (wat trouwens reeds uit
de Histoire bleek) dat er ook een zijlinie van den
Frankfortschen tak in Nederland is gevestigd geweest.
Daar men deze personen allicht tevergeefs in de genealogie
van de Hollandsche Neufville's bij Vorsterman van Oyen
zal zoeken, zullen we ze hier kortelijks vermelden : Johan
de N. geb. Frankfort 9 Nov. 1613 overl. Amst 9 Febr.
1663, tr. Ie. Keulen 16 Nov. 1633 met Susanna Beckx
geb Amst. 1629, f 1648 , 2e. 1662 met Elisabeth Bronner
öf wél met N. van der Wayen, welke laatste men in 1642
aantreft als peet over Sebastiaan d. N. te Frankfort, die
later kapitein in Nederl. dienst is geweet.
Zij hadden de volgende kinderen: 1 Johannes, ongeh.
overl. Amst. 9 Febr. 1663, 2. Anna Susanna geb.
12 April 1640, of 19 Juli 1641, overl. 30 Juli 1721, geh.
Keulen 23 Juli 1658 met Gillis van den Bempden geb.
aldaar 5 April 1600, overl. 15 Juli 1668 , 3. Barbara
geb 30 Jan. 1643, overl. 20 Nov. 1669 geh. teFrankf.
of Amst. 6 Jan. 1665 met Hiob de Wildt, secr. der
admiraliteit te Amst. geb. aldaar 22 April 1637, overl.
5 Juni 1704, 4. Susanna geb. te Frankfort 12 Nov. 1644,
overl. 17 Dec. 1680, geh. 22 Oct. 1670 met Frederik
Sluijsken, heer van Ter Horst, president van het Hof van
Holland geb. 1644, overl. 11 Oct. 1710, .5. Jacob jong
gest., 6. Sebastiaan, overl. 2 jaar na zijn moeder, geh met
Elisabeth van der Wayen geb 1626 , 7. Catharina geb.
1656, overl. 6 Oct. 1683, tr. R 18 Juni 1676 Casper
ter Smitten geb. te Bremen 1651 , 2e. te Haarlem 21 Nov.
1610 met Diederik Dicx geb. 1650, overl. 22 Sept. 1709.
Deze laatste persoon wordt ook vermeld als kind van
Sebastiaan en Elisabeth van der Wayen, zoodat het onzeker
schijnt te zijn of ze diens dochter dan wel diens zuster was.
Verder vindt men nog een alliantie van den FrankfortÂ
schen tak met de Amsterdamsche familie Goll van FranÂ
kenstein: Johan Matthias d. N. geb 16 Nov. 1754 te
F., overl. aldaar 4 Aug. 1794, tr. Amst. 11 Dec. 1781
Johanna Goll van Frankenstein geb. Amst. 1 Maart 1758
overl. 7 Oct. 1785, waarna hij hertrouwd met S. F.
Gontard.
Ook nog in den tegenwoordigen tijd is een lid van den
Frankfortschen tak in ons midden woonachtig en met een
Nederlandsche gehuwd, zoodat het belangrijke werk waarÂ
mee sedert kort de Koninklijke Bibliotheek is verrijkt en
dubbel opzicht voor Nederland van beteekenis is, om den
tak die sinds eeuwen in Nederland gevestigd is en om
de banden, die er tusschen den Frankfortschen tak en
Nederlandsche families bestaan. We hebben daarom niet
willen nalaten om er hier de aandacht op te vestigen.
Heraldiscuer Atlas.
Veel is er reeds over wapenkunde en wapenkunst
geschreven, de regelen volgens welke de wapens en
wapenfiguren, ontworpen, geteekend en geschilderd moeten
worden zijn door de meeste schrijvers over dit onderwerp
behandeld, soms zeer uitvoerig, dan weder in meer
beknopten vorm.
Het meest beschreven is de vorm en teekening der
wapens, die daarvan het lichaam uitmaken, maar meestal
slechts ter loops is de ziel daarvan, ,de kleuren, waarvan
men in de Middeleeuwen en in den Renaissancen tijd, zooveel
goed uitgevoerde voorbeelden kan aanwijzen, door de
meeste schrijvers behandeld.
Wel heeft de heer J. A. Koopmans in het onder redactie
van den heer J. B. Rietstap uitgegeven tijdschrift, de
Heraldieke Bibliotheek met zijne verhandeling over â??Het
teekenen en kleuren der wapens' (1875 blz. 81
tot 372) een uiterst practisch werk verricht, dat reeds
veel nut heeft gesticht, doch het is te betreuren, dat er
wegens de groote onkosten daaraan verbonden, geen
gekleurde afbeeldingen bij konden gegeven worden.
In deze leemte zal het werk van den heer H. G. Ströhl
trachten te voorzien.
Het is volgens het prospectus getiteld: â??Heraldischer
Atlas, Mine tsammlung von heraldischen Musterblattern
für Künstler, Gewerbetreibenden und Freunde der Wap~
penkunde, zuzammengestellt und erlautert van H. G.
Ströhl. 76 Tafeln in Bunt- u. Schwarzdruck nebst zahl
reichen Textillustrationen. Verlag van Julius Hoffmann,
Stuttgart.'
De voornaamste grondregelen der wapenkunde, zullen
in deze verzameling op veelzijdige, belangrijke en tegelijk
leerzame wijze afgebeeld worden, zooals tot nu toe in
geen dergelijk werk geschied is en hoofdzakelijk, door in
kleurendruk uitgevoerde afbeeldingen, voorbeelden geÂ
geven worden van de toepassing van het kleuren der
wapens, terwijl andere afbeeldingen, waarbij het meer
op den vorm der wapenfiguren aankomt, in zwartdruk
zullen gegeven worden.
Het voornaamste doel van dezen Heraldieken atlas is,
aan kunstenaars en allen die voorwerpen met wapens te
versieren hebben tot een geschikte handleiding, met veel
voorbeelden voorzien, te dienen, alsmede om de leken in
het wapenteekenen op te wekken en aan te moedigen tot
het beoefenen der wapenkunde.
Het werk zal verschijnen in 25 afleveringen h 1 Mark,
ieder met 3, enkele ook met 4 platen, benevens een rijk
geïllustreerden tekst. De slotafleveringen zullen de theorie
en de praktijk der wapenkunde behandelen.
De eerste aflevering van bovengenoemden Atlas is verÂ
schenen. De platen worden, om in iedere aflevering
verscheidenheid te hebben, niet in hunne gewone volgorde
gegeven, in deze bevinden zich de platen n°. VI, XXII,
XXVIII en IL, ieder met den daarbij behoorenden tekst, die
met verscheidene gravuren versierd is.
Plaat VI in kleurendruk, bevat 88 wapenschilden met
heraldieke schildverdeelingen, door rechte en kromme
lijnen gevormd, alsmede de aanduiding der kleuren door
middel van de gebruikelijke lijnen en puntjes, benevens
de verschillende heraldieke pelswerken.
Plaat XXII geeft 16 voorbeelden uit Gelre's WapenÂ
boek, A°. 1334â??1372, naar de uitgave van den heer
Victor Bouton te Parijs, insgelijks in kleurendruk, terwijl