309
310
en Beelaerts, blijkens-het hieronder volgende, ons 'niets
verder hebben gebracht, omdat de vader van Willem (van)
Nyvelt, weliswaar Gerrit heette, doch geen^ kapitein
was, maar speldemaker 'te Z wol le, terwijl Willem
niet een bastaardzoon was, maar een uit een wettig
huwelijk gesproten kind. Alle supposities over de-aanÂ
hechting van Willem als bastaard aan een adellijken
Utrechtschen van Zuylen vervallen hiermede. De' aanÂ
hechting moet dus hooger liggen.
Ik moet thans terugkeeren tot het artikel van den
heer van Epen in Adelsarchief 1903-1904, waar op blz.
266 letterlijk te lezen staat: â??Omtrent de afkomst van
dezen Gerrydt Nyvelt werd door ons te vergeefs een
onderzoek ingesteld. De Zwolsche archiefstukken uit dien
tijd bevatten omtrent hem en zijn voorzaten niets.'
â?¢ Reeds de heer Beelaerts vestigde in k. 208 van jg.
1917 de aandacht op deze mededeeling van den heer
van Epen. De heer Beelaerts meende terecht, dat in de
eerste plaats 'naar Willem Gerritsen Nyvelt gezocht had
moeten worden en veronderstelde dan ook, dat de heer
van Epen zich minder gelukkig had uitgedrukt en inderÂ
daad een onderzoek had gedaan èn naar Gerrit èn naar diens
zoon Willem. Hoe dit ook zij, de heer van Epen verklaart
dat de Zwolsche archiefstukken niets over hem bevatten,
terwijl het mij gebleken is, dat èn Gerrit èn Willem in
talrijke voor de hand liggende registers van het Zwolsche
archief voorkomen, -zoodat de mededeeling van den heer
van Epen niet juist is.
' Het-ligt immers voor de hand, dat wanneer Gijsbert
Willemsen Nyvelt in 1603 te Zwolle huwt, daar woont
en er nog'in -1621 een kind laat doopen, er over hem
acten zullen zijn te vinden in het gerechtelijk archief
(schepenregisters), acten die den weg kunnen wijzen naar
bijzonderheden betreffende zijn ouders en door deze weder
het spoor hooger op zullen voeren. Het onderzoek te
Zwolle had dus in de schepenregisters â?? waar trouwÂ
en doopboeken zooals de heer van Epen zelf mededeelt
ontbreken â?? omstreeks 1603 moeten aanvangen en had
daarin teruggewerkt moeten worden tot bleek dat de
naam' niet meer te Zwolle voorkwam. Doch zelfs, indien
de weg - gevolgd was, welken de heer van Epen beweerde
vruchteloos bewandeld te hebben, n.1. wanneer hij beÂ
gonnen was met het onderzoek bij Gijsbert's grootvader
Gerrit Nijvelt, dan nog zou hij in dit geval geslaagd zijn,
want zooals ik reeds mededeelde, bevatten de schepenÂ
registers ' tal van acten hem betreffende en vindt men
zelfs in het ten gemeentehuize berustende Burgerboek
zijn inschrijving als burger van Zwolle!
Na het vorenstaande kan ik mijn mededeelingen beÂ
ginnen van hetgeen het Zwolsche archief opleverde over
de eerste Nijvelt's aldaar en vang ik aan bij Gijsbert om
via zijn vader Willem bij zijn grootvader Gerrit te eindigen.
In het Register van transporten van Zwolle vindt men
d.d. 20 April 1604 een acte, waarbij Laurens Koek en
Mijt zijn vrouw aan Ghijsbert Willemszen (dus zonder
Nyvelt of Zuylen) en Barbara de Greve, diens huisvrouw,
verkoopen de helft van 2 huizen gelegen aan de VischÂ
markt te Zwolle, genaamd de Groene Draeck, waarvan
'den kooper de andere helft toebehoort.
Dit is dus al dadelijk een zeer belangrijke acte:' GijsÂ
bert Willemsen Nijvelt blijkt eigenaar te 'zijn van een
huis, waarvan zelfs de naam opgegeven'wordt. De vraag
rijst:-hoe kómt hij' aan die eene helft?
Nu vindt men in het Boek van momberschappen van
Zwolle op 16 Januari 1587 de aanstelling van voogden
over Gijsbert, onmondig kind van wijlen Willem GerÂ
ritsen Nijvelt en Aleijdt diens vrouw. Het is duidelijk,
dat dit onze Gijsbert van 1603 en 1604 is, gelooft men
dit niet, ziehier het bewijs: in de acte van momberÂ
stelling worden de goederen van het onmondige kind
vermeld, behalve eenige kapitalen en rentebrieven vindt
men daarbij: de helft van een huis aan de Vischmarkt
genaamd den Draeck. Alzoo bedoelde helft â?? waar hij
in 1604 de andere helft bijkoopt â?? had hij van zijn
vader geërfd. De vraag rees, hoe kwam de vader er aan.
Vooraf deel ik eenige andere acten mede.' Blijkens
hetzelfde boek van momberstelling ontslaat Gijsbert
Willemse Nijvelt op 14 Maart 1599 zijn voogden Johan
Eeckhuis en Johan Michiels, onder dankzegging voor
hun goed e administratie, van de momberschap. Gijsbert
Nijvelt, die ih 1599 dus meerderjarig is geworden, is
dus omstreeks 1578 geboren. ,
Ik vond nog een veel latere acte, waarin Gijsbert
voorkomt, n.1. in de Boeken van testamenten van Zwolle
komt een testament voor van Maria Nyvelt, weduwe
Frans Jansen, gedateerd 12 Mei 1618, daarin vermeldt
zij haar broeder Evert Nyvelt en haar zuster Aeltken
Nijvelt en den zoon Gijsbert van haar overleden broeder
Willem Nijvelt.
Hierdoor leeren wij dus kennen de kinderen van Gerrit
Nijvelt, immers als Maria Nyvelt op 1 Jan. 1594 te
Zwolle huwt met Frans Jansen, die dan van Rog heet,
wordt zij vermeld als: Mariken Gerritsen, dochter van
Gerrit Nijvelt. Uit andere acten bleek mij, dat Frans
Janssen blauwverver was en o.a. 3 kinderen had,
Lutgert, Abraham en Isaak, waarvan alleen de laatste
nog in leven was, toen zijn moeder in 1618 als weduwe
haar testament maakte.
Wellicht is de zuster Aeltken, die zij in dit testament
vermeldt, dezelfde als Alyt vrouw van Laurens â?¢ Koek,
die in 1604 de eene helft van den Groenen Draeck aan
Gijsbert Nijvelt verkoopt en dus door haar ouders mede
gerechtigd was aan dit huis.
Ook Evert Nijvelt, de in het testament genoemde
broeder, blijkt daarin 2 kinderen te hebben, hij huwde
blijkens het trouwboek eerst in 1615 als Evert Gerritsen,
zijn afstammelingen heb ik niet nagezocht, omdat zulks
voor het doel van mijn nasporing van geen belang was.
Willem Gerritsen ,Nijvélt was 16 Jan. 1587 reeds overÂ
kleden, omdat toen voogden benoemd werden over zijn
eenigen zoon Gijsbert, in een acte van 9 Juni 1586
komt hij echter nog voor, zoodat hij in het laatst van
1586 zal zijn gestorven. Hij moet toen hoogstens 36 jaar
geweest zijn, zijn weduwe. Aleydt overleefde hem lang.
Behalve in een acte van 9 Jan. 1585 komt hij voor
met zijn ouders en met zijn vrouw in een transportacte
van 11 Januari 1585. Blijkens deze acte verkoopen
Gerrit Nijvelt en Lutgert zijn .vrouw, aan Willem Nijvelt,
hun zoon en Aleijdt diens vrouw, hun huis de Groenen
Draeck aan de Vischmarkt te Zwolle. Ik vermeen dat
door de overgangen van den Groenen Draeck de stamÂ
reeks nu wel deugdelijk bewezen is.
Wij leeren hier ook kennen den naam van de vrouw
van Gerrit Nijvelt n.1. Lutgert. Over Gerrit is het aantal