335 336
senaer geb. barones de Villaties uit 's-GraÂ
venhage f 30.â??
13 Nov. 1776 Abraham Boers sec s. van,Vianen f30.â??
7 Aug. 1777 Vre. Sara Dorothea Musketier
vr. v. d. WelEd. Gestr. Hr. Adr8. Boers f30.
8 Dec. 1779 HEd. Welgeb. Jonkvr. Maria
Arnoldina Baronesse van Wassenaer uit
's-Gravenhage . . f 30.â??
20 Sept.-1780 WelEd. geb. Heer Segert Theo
dorus Burman begr. 21 f 30.â??
13 Mei 1785 Anna Barandina Hagendoorn Vr. .
v. d. Hr. Willem Julius Overveld van
Amsterdam f30.â??
7 Maart 1789 de WelEd. Gestr. Heer Adrs.
Boers begr. 7 f30.â??
25 Aug. 1794 kind v. d. WelEd. Gest. Hr.
Joh. Adr. de With begr. 25 f30!â??
26 Dec. 1800 Margaretha La Soubs vr. v. Mr.
F. P. de Bas begr. 27 f30.â??
14 Oct. 1803 dochtertje Anna Cornelia Sophia
Adolphine van den Hr Joh. Adr. de With
begr. 15 f30.â??
Overleden 1806â??1811.
22 Nov. 1811 Pieter Jan Marcus overl. te Leiden
75 j. man van Ida Agatha Deutz begraven in VoorÂ
schoten 25 Nov.
16 Oct. 1809 Magdalena Johanna d'Arrest wede. Mr.
Pieter Pietermaat overl. op Adegeest 74 j. 7 m. laat
3 kinderen na begr. te Voorschoten 21 Oct.
Anna Frederica Barones van Wassenaer ongeh. overl.
in den Haag begr. Voorschoten 2 Juni 1806.
12 Maart 1810 overleden Agnes Margaretha de Wolf
van Westerode wede. Jacob Otten Husly oud 72 jaar
nagelaten .1 kind begr. 16 Maart.
KORTE MEDEDEELINGEN.
Toegewende Wapens.
Reeds vroeg bestond de gewoonte in de heraldiek om
uit â??courtoisie' de figuren of de stukken van twee
naast elkaar geplaatste en tot elkaar in eenige betrekking
staande wapens, naar elkaar toe te wenden, ja zelfs
ging men zoover, dat in samengestelde wapens de figuren
en stukken der deelen naar elkaar toegewend werden.
Het rechts (her.) geplaatste wapen of wapendeel komt
dan meestal in spiegelbeeld voor l). Wanneer dit geÂ
bruik is ontstaan, is n. f. onbekend. Toch is het ge
wenscht dat tijdperk eenigszins te benaderen, aangezien
deze gewoonte aanleiding heeft gegeven tot vele misÂ
vattingen en herhaaldelijk uit een dusdanig in spiegelÂ
beeld geteekend wapen verkeerde gevolgtrekkingen zijn
gemaakt. Dat dit gebruik reeds vroeg ontstaan is, zullen
velen ontwaard hebben uit de wapens ter linkerzijde (niet
her.) van plaat II (beschreven in het vorig nummer),
') Dat deze courtoisie geheel uit het oog verloren is, toont een
niet zeer fraai staal van hedendaagsche heraldiek nl. â?¢ het wapen van
den heer P. P. Veelenturf, sedert 1920 hoogheemraad van Rijnland,
zooals het is afgebeeld op de vervolgwapenkaart van dijkgraaf en
hoogheemraden: van zilver met een monogram, bestaande uit een
cursieven V van zwart, de rechterarm overkruist door een oursieven
P van rood, de linker door een cursieven F in spiegelbeeld van rood.
waar niet alleen het wapen naar hef midden is toeÂ
gewend, maar zeer consequent ook het kleinood aan
de ordeketen van het Gulden Vlies. Toch blijkt het
gebruik minstens 50 jaar ouder te zijn, althans aan
twee akten van 1399 en 1404 in het gemeente-archief
van Groningen hangt een zegel, dat het bovengenoemde
duidelijk demonstreert. Het ongeschonden zegel (het
één in roode, het ander in groene was) is het geheimÂ
zegel van â??Wicbolt Vrydema, by Gods ghenaden biscop
des ghestichtes van Veer', en vertoont Maria ter weersÂ
zijden vergezeld van St. Catherina en St. Barbara,
waaronder een bisschop knielt, geflankeerd door twee
wapenschildjes, ieder met hetzelfde wapen, waarvan
het rechtsche (her.) in spiegelbeeld. Het wapen een
schuinbalk beladen met 3 rozen, vergezeld van boven
van een zespuntige ster, zal het familiewapen zijn,
hoewel hét van elders niet bekend is, van zijn ooms
Elteke Wicboldes, Wicher Verydema en Mr. Albrecht
Vridema gebruikt slechts de laatste een zegel, echter
een neutraal priesterzegel zonder wapenschild. Genoemde
Wigbold, opgeleid als Minderbroeder, werd 23 Januari
1391 bisschop van de Faröer x), hetgeen hij tot 9 December
1407 bleef. Hij behoorde tot een Groningsch geslacht,
dat in het geheele gewest goederen bezat o. a. een
kasteel bij Baflo. Blijkens den naam stamt de familie
af van een zekere vrouwe Ida. Niet onmogelijk is zij
de Yda Wycboldi, die omstreeks 1335 land te Helpman
bezit, hoewel in 1339 Duurt als volwassen zoon van
wijlen Rudoif Verydemen voorkomt. Het is dan ook
slechts een veronderstelling, vast staat alleen, dat in
1399 men het toewenden der wapens reeds kende. Mocht
een der lezers een ouder voorbeeld kennen, dan ware
mededeeling gewenscht, om zoodoend e tot meerdere
zekerheid omtrent den oorsprong van dit gebruik te
geraken.
W. G. FEITH.
Wapens in het raadhuis van Oud-Beyerland.
In het in den jare 1622 gebouwde raadhuis van Oud
Beyerland, dat tot in de tweede helft der 19de eeuw ook als
logement dienst deed, vindt men op de eerste verdieping
in den muur op twee afzonderlijk ingemetselde steenen
in cartouchevorm:
I. GHELASTE . TOT . BOÃ?WINGH .
VAN . DIT . RAETHUYS
[hieronder drie wapenschilden met helmen en dekkleeden
naast elkander â?? A. In goud 3 roode 6-spakige wielen. â??
B. Gevierendeeld: 1 en 4. in rood twee kookpannen
geruit van goud en blauw, boven elkander, uit elke pot
aan alle zijden 7 gouden slangenkoppen stekende, 2 en
3. in blauw negen gouden penningen (3. 3. 3.). â?? C. Een
huismerk bestaande uit een omgewende 4 met een
dwarsstreep door de verticale streep en een dwarsstreep
aan den voet (alleen aan de her. rechterzijde), beide op
gelijke afstanden van de dwarsstreep die de 4 vormt.
Tusschen lste en 2de dwarsstreep de letters 11, tusschen
2de en 3do id. de letters DL, alles van zwart op. .rood].
i) Het Oork.b. v. Gron. en Dr. II n' 1027, 1165,, 1166 en 1174
geeft als Latijnschen naam Pherae, hoewel Fnreyae meer gebruikelijk
Was voor- deze Fai-eilanden.