De Nederlandsche Leeuw, jaargang 45 (1927)

363 364 naa r aanleidin g van de veronderstellin g van genoemde n inzender , dat er verban d zou kunne n bestaa n tussche n de griffioene n van het wape n Van der Mee r en die van het wape n Merens . De vraa g daargelaten , of het wape n der Amsterdamsch e Merense n uit dat van het bedoeld e ge­ slach t Van der Mee r is ontstaa n en of ten tijde van de vermeend e splitsin g van de takke n Meren s en van der Meer uit den huiz e Tekelenbur g reed s schildhouder s gebezig d werden , met wellicht een enkel e groot e uit­ zondering , toon t de beschreve n kwartierstaa t van Mr. Allard mijn s inzien s op afdoend e wijze aan , dat deze , behalv e de overig e wijzigingen, ook de schildhouder s het eers t heef t aangebracht . Aangezie n op sommig e der aangeroerd e punte n nog steed s gee n voldoend e zekerhei d bestaat , zoud e men mij gee n groote r genoege n kunne n doe n dan doo r het ver­ strekke n van gegevens , welk e tot dusverr e ove r het hoofd werde n gezie n en wellicht tot meerder e zekerhei d zoude n kunne n leiden . Bijdrage n tot de kenni s der middeleeuwsch e geslachte n van Hollan d en Zeeland , door Dr. HENRI OBREEN. (Vervol g en slo t van XLV , 336) . Het geslach t van Borselen . Hoofdstu k III. Zege l - en wapenbeschrijving . Het oorspronkelij k wape n der heere n van Borselen , zooal s dit dan ook door den oudste n tak gevoer d werd , vertoond e (in zwart ) een (zilveren ) dwarsbalk , hetgee n wel aanleidin g zal hebbe n gegeve n tot de legend e der afstammin g uit Oostenrijk , welk huis in rood een zilvere n dwarsbal k voert . Oudste tak, voeren d Borsele n â??plain'. I. Heer fticolaes heer van Borselen (kol . '246) . Van hem is ons één zege l overgebleve n uit het jaa r 1256 17 °): een ron d zege l van 60 mM . middellijn, ver toouen d een ridde r te paard , me t op het schil d een dwarsbalk . Randschrift : (Sig)illum: Nicholai: dornini: de .... He t is beschreve n bij Demay , n°. 607, en word t bewaar d te Rijssel , B 231 , n°. 1146 . Afb . I. II. 1. heer Petrus ran Borselen (kol . 247) . Van deze n hee r bezitte n wij een ruiterzege l uit het jaar 126 6 171), wapenfiguu r een dwarsbalk , randschrif t verloren . Het oorspronkelijk e in het Groo t Seminari e te Brugge , inv . n°. 8b6 . II. 2. Dominus Henricus (kol . 294) . Twee gelijk e zegel s uit de jare n 126 4 en 126 6 zijn van he m bewaard , beide n in het Groo t Seminari e te Brugge , inv . nos. 969 en 966 172). Hendrik s ruiterzege l vertoon t als wape n een dwarsbal k met drie sterre n in het schildhoofd . Rs.: S HEINR(ICI) (W)ISSEN (MILI)TIS. Tegenzegel : het wape n der voorzijde . Rs.: CLAVIS SE CRETI SlGILLI. '*) de Fromer y n°. 130 = Oork . Holl . II, n°. 13. i') Aa n de oorkond e afgedrukt : Bijdr. Hist . Gen . 47, bl. 211 . â?? Aan Oork . Holl . II n°. 99 (uit 1263 ) slecht s een fragmen t van een ruiterzegel . De stukken : Bijdr. als voren , bl. 209 en 211 . III. A 3. Heer Florens, hee r van Borselen , etc. (kol. 248) . Van hem kenne n wij twee verschillend e zegels : a. Ron d zegel , 50 mM . middellijn, wapenschil d met dwarsbalk . Rs.: (SIOI)LLVM â?¢ FLORENCII - DE â?¢ BERSSELE. Dit hang t aan een oorkond e van 1290 (Oork . Holl. II, n°. 752) en is waarschijnlij k gelijk aan dat van 1282 , ver­ meld bij de Baadt, I, bl. 295 . b. Ron d zegel , 30 mM . middellijn, wapenschild , een dwarsbalk , in versierde n rand , rs.: -f- S' FLORENCII DE BARSALIA MILITIS. Het is beschreve n bij Demaij, n°. 1470 , uit het jaa r 1299 (vgl . de Baadt, I, bl. 295) , en bij Douet d'Arcq, no. 10806 , uit 1300 . Afb . II. IV. A 1. Heer Jan van Borselen (kol . 249) . Zegel van 129 9 bij Demay, n° . 1470 . Tuk der heeren van Vere, dez e breek t in den be­ ginne met drie sterre n in het schildhoofd . II. 2. Dominus Henricus (zi e hierboven) . III. 2. Heer JVolfaert I (kol . 294) . De Raadt, I, bl. 295â??296 , beschrijf t verschillend e zijner zegelafdrukke n en beeld t op plaa t 28 het ruiter ­ zegel met tegenzege l af. Wi j kenne n twe e verschillend e zegels : a. Ron d zegel , 45(? ) mM . middellijn, zwaa r beschadigd . Wapenschil d met dwarsbal k en drie vijfpuntige sterre n in het schildhoofd . Rs. verloren . Het hang t aan een stuk van 129 0 (oork . Holl. II. n°. 752) . b. Ron d ridderzegel , 70 mM . middellijn, wapenfiguu r als voren , helmteeke n een waaiervormig e pluimbos . Rs.: Istud : sigillum : est : Wlfardi : de : Barsali a : militis : â?? üit het jaar 129 8 Afb . III. III. 5. Heer Jan Mul art (kol . 296) . Twee zegels : a. 1292 . de Raadt, I, bl. 296: wapenzegel , een dwars ­ balk met drie (5 p.) sterre n in het hoofd , en een schuin balk ove r alle s heengaande . Rs. : -f- S1 Johi s Mulart de Wissekerke . b. 1299 . Ron d zegel , 45 mM . middellijn, wapenzegel , als boven , allee n gelijken hier de sterre n mee r op spoor raderen . Rs. : + Sigillum Johanni s de Bersali a militis. Ook beschreve n bij de Raadt, als voren , uit de jare n 1298 en 1299 . Afb . IV. c. Tegenzege l uit het jaar 1300 , beschreve n bij Douet d'Arcq, n° . 3015 : ron d zege l van 27 mM. , wape n als boven . Rs. : Secretu m Jo.. . Barsl e milit. Het is ondoenlij k verde r alle zegel s van deze n tak hier te beschrijven . De heere n van der Ver e name n reed s vrij spoedi g het volle wape n van Borsele n aan . Zóó zegel t M olfert IV in 1351 , blijken s een afgietse l in mijn bezit . Afb . V. Heer Henric II, hee r van Vere , voer t als Vliesridde r het volgend e wapen : in zwar t een zilvere n dwarsbalk , gekroond e hel m me t een bos struisveere n als helm ­ teeken , dekkleede n zwar t en zilver. Zijn zoo n Wolfert VI voerd e gehee l als zijn vader . Heeren van Cortgene. III. 4. Heer Raes (kol . 322j. a. 1291 . Schildvormi g zegel . Wape n een dwarsbalk , en in het schildhoof d drie (5 p.) sterren , beneven s een barenstee l van vijf hangers . Rs. : S. Rasoni s de Bersale a Afb. VI .