De Nederlandsche Leeuw, jaargang 47 (1929)

lag voor de hand in Staffordshire te zoeken, de bakermat van de familie, maar dit leverde geen resultaat. Een verder onderzoek in de aangrezende county of Oheshire werd echter met succe s bekroond. Hier toch trof ik aan de kerkgemeente Mottram-in-Longdendale, bestaande uit zes kleine dorpen, en tevens nog een kleiner dorp: Mottram-St. Andrew. (Zie o. a. Ormerod: History of Oheshire en Earwaker: East Cheshire past and present, in beide werken zijn af beeldingen van de kerk in eerstgenoemd Mottram). In Engeland is buitengemeen veel uit de oude archieven gepubliceerd en de prachtige Public Library in Boston en die â?? ook publiek â?? van de New England Historie Genealogical Society, eveneens in die stad, bezitten uit­ gebreide verzamelingen van deze publicaties. Voor Cheshire nu bestaan er de uitmuntende uitgaven van de Record Society of Cheshire and Lancashire. In Vol. 33 van deze uitgaven is een lijst van verschillende acten, die zich in de Diocesan Registry te Chester be­ vinden. Weldra vond ik nu aangegeven in 1618 een â??depo sition' van Ralph Bower of Mottram Parish Cheshire en dus wel het bewijs, dat de plaats van herkomst wel gevonden was. Dit was Mottram-in-Longdendale. In dit zelfde werk komt ook een lijst van geestelijken in Oheshire voor en hierin was aangegeven, dat tijdens de kerkvisitatie in 1541 te Mottram een Ralph Bower curate was. De bovengenoemde werken van Ormerod en Earwaker over Cheshire naslaande trof ik nog aan onder Mottram: Buried primo die ffeb. 1633 Raphe Bower slaine in a cole pitt. Nog in 1664 wordt er een Richard Bower te Mot­ tram genoemd en er is 'een Ellén' Bretland dochter van* John of Thornliff Hall genoemd (zonder jaar) als ge­ huwd met N.N. Bower. Door deze gegevens was dus vastgesteld dat de familie Bower en zelfs ook met den voornaam Ralph te Mottram voorkwam. Bower is een der varianten van den naam Bowyer en wordt ook in de visitations van de Knypersley-fa milie als zoodanig aangegeven. Het is een soortnaam : boogmaker en wordt op verschillende wijze geschreven, in de oudere generaties ook wel als â??le Bowier'. Ook wordt de naam wel afgeleid van een samenvoe­ ging van het Erse of Gotische woord Boo of Bow, dat woonplaats beteekent (dorp of huis) en het Saksische woord Er dat bewoner is, zoodat het geheel huisbewo­ ner of dorpsbewoner zou beteekenen. Uit beide afleidingen is wel te besluiten, dat de naam in Engeland veelvuldig voorkomt en zonder onderlinge verwantschap natuurlijk. De deposition werd door mij te Chester opgevraagd. Hieruit bleek, dat Ralph Bower of Mottram toen -1618 dood was. Hij had geen testament nagelaten en de ad­ ministratie van zijn nalatenschap was aan zijn broeder William gegeven, alhoewel de weduwe Isabel hiertegen opkwam. In den gedrukten index der Engelsche kerkregisters vond ik, dat er kerkboeken te Mottram bestonden, voor huwelijk en begraven sinds 1659 en voor doopen sinds 1562. ' Mijn vermoeden was, dat wellicht een zijtak uit een 36Ã? jongeren zoon van de Knypersley-familie zich te Mot­ tram had gevestigd. Deze familie had vele betrekkin­ gen met Cheshire. Ik kreeg de doop- en begraaf-uittrek sels sinds het begin tot en met 1620 en de huwelijken van 1561-77. Tot mijn groote verwondering werden er in het kleine Mottram van 1562-1620 29 leden der fa Bower (Bowre, Boyr) gedoopt en niet minder dan 56 begraven, zoodat het zeker een uitgebreide en daar wel sinds langen tijd inheemsche familie was. In het aange­ haalde tijdperk 1561-77 huwden 4 vrouwen en een man Bower. De Engelsche kerkboeken uit dien tijd zijn zeer on­ volledig en geven slechts den naam van de(n) doope ling aan zonder meer. Den 13en Dec. 1665 (Oude stijl) werd er een Raphe Boyr gedoopt en dit is dus wel zeer waarschijnlijk de gezochte. Nog drie andere doopelingen van dien naam komen voor in 1576, 78 en,88, dus te laat om in aanmerking te komen. Begraven werden er O.S. 12 Apr. 1589 een zoon van Ralp, 6 Jan. 1599 Ralph een zoon van Andrew, in 1608 een Ralph zoon van Henry Bower en 9 Nov. 1619 Ralph Bower of Tyntwistle (een onderdeel van de kerkgemeen­ te Mottram). üe voornaam Ralph kwam dus veelvuldig voor, Tho­ mas slechts zelden, Andrew verscheidene malen (ik ver­ meld dit daar een zoon van den stamvader Andries heet). Een andere zoon van den stamvader is wel Franchois (zie Ned. L. 1916 p. 123 en de opmerking bij den dood van Raphael, dat een kind reeds overleden is). Deze naam wordt te Mottram niet aangetroffen.. Verdere conclusies zijn mijns inziens uit de kerkboe­ ken niet te trekken. Een andere bron van het grootste belang voor Engelsch onderzoek vormen de testamenten. Deze moesten in de hoofdplaatsen der Bisdommen worden gedeponeerd en worden nu in verschillende verzamelingen bewaard. Een der voornaamste bewaarplaatsen is Somerset House in Londen van die afkomstig uit de Prerogative Court in Canterbury (P.C.C.). In den gedrukten index van deze tes­ tamenten komt geen van de Bowyers uit Mottram voor, wel verschillende van de Knypersley-familie. Een an­ der depot is in Birmingham (slechts eenige maanden geleden daarheen overgebracht) van de testamenten uit het Bisdom Lichfield, waaronder Cheshire en Staffords­ hire oudtijds ressorteerden. Ook in den index van deze testamenten worden er geen van de Bowyers te Mot­ tram genoemd. De reden is wel, dat de testamenten van Cheshire voordat het Bisdom Chester gevormd werd in Engeland ontbreken. Het nieuwe Bisdom werd voor het grootste deel uit het oudere Bisdom Lichfield sa­ mengesteld en nu zijn de oude Cheshire testamenten zoek geraakt of verloren'gegaan, in ieder geval zijn zij niet meer aanwezig. Testamenten van de Knypersley-familie uit dien tijd, die nagezien werden, gaven geen aanwijzing van eenige betrekking tot Cheshire of Mottram. In de lijst van â??Lichfield' testamenten te Birmingham betreffende de Bowyers van 1536-1620 â?? er zijn er 54 â?? vond ik verschillende testamenten betreffende een familie Bowyer in Glossop Derbyshire. Dit stadje is dicht bij de grens van Cheshirë^en niet ver van Mottram gelegen.