De Nederlandsche Leeuw, jaargang 50 (1932)

103 104 dit huwelij k huwd e te Antwerpe n met een e de Labistrate. Zijne nakomelinge n werde n late r onde r den naa m Stier van Aerlzelaer in den adelstan d verheve n met den tite l van baron . Een dochte r van Cornelia van Tetz trouwd e met den graa f de Baillet, eveneen s te Antwerpe n woon ­ achtig . De bovenvermeld e postmeeste r Willem van Tetz vind t men teru g in het Registe r der Kwijtscheldinge n te Amsterda m 2 E, f°. 179 , waa r word t vermel d dat op 18 Me i 165 8 Abraha m Kerstensa , hoedecramer , voo r f 12U0. â?? contan t aan Willem van leU, bode op Ant­ werpen, verkoch t â??een huy s end e erv e staend e in de Beulingstrae t nade r uytgedruck t in de briev e van quijt - .schelding e van dat e 8 August i 1622' . Willem wa s dus eerst bod e op Antwerpen , late r postmeester . Wagenaar' s Geschiedeni s van Amsterdam , dl. II (1765) , blz. 54 3 geef t uitvoerig e mededeelinge n ove r voor ­ noem d ambt . In 156 8 werde n voo r het eers t doo r de regeerin g van Amsterda m een zesta l persone n tot bode n op Antwerpe n aangesteld . Langzamerhan d wer d he t door het toeneme n va n den koophande l een zee r aan­ zienlijk ambt , dat groot e financieel e voordeele n afwierp . Door den tijd krege n dez e functionnarisse n den tite l van postmeester . Da t een dergelij k amb t doo r een Katholie k wer d bekleed , lijkt nie t onmogelijk . In het zgn . Ambtenboe k (1682â??1724 ) op het Amster damsc h Gemeente-Archie f von d ik onde r de postmeester s op Antwerpe n vermel d als in 168 2 in dienst : Borgtoch t f5000. Eed E 47 Aalm. f 250. â?? Soor t G Getal 6 Roelof Molenaer, obii t Dirk Castelein, obii t Willem van Iets, obii t Wigbold Muilman, obiit ' Jan Hinlopen, obii t Cornelis Blauw vanWeede, obiit . Jamme r is, dat de voorafgaand e Ambtenboeke n ver ­ loren zijn geraakt . Intussche n pleite n de name n deze r functionnarissen , die te Amsterda m een goede n klank hadden , we l voo r het aanzien , waarin het amb t van â??Postmeester va n het Antwerpsch e Postcomptoir ' te dier sted e toenmaal s stond . In he t belangrijk e wer k van Mr . Dr . J. C. Over voorde , Geschiedeni s van het postweze n in Nederlan d (1902) , vind t me n Willem van Tetz nie t vermeld . Uit het vorenstaand e is dus voorshand s te concludeeren , dat er omstreek s 165 0 twe e persone n te Amsterda m moete n hebbe n geleef d van den naa m Willem van Tetz, een Katholieke , die bod e op Antwerpe n was , late r postmeeste r en na 168 4 overleed , en een Gereformeerde , die vermoedelij k vóór 167 4 stier f en gehuw d wa s me t Ariaentje Arisdr. Da t laatstbedoeld e ambtenaa r ter thesauri e te Amsterda m gewees t zou zijn, ach t ik echte r niet waarschijnlijk . We l von d ik in het Groo t Memo ­ riaal, dl. 1624^-1652 , f0 249 d.d. 28 Mrt. 164 6 het volgende : â??Also de â?¢'Heere n Burgermr n dese r Sted e aengenome n hebbe n Willem van Tets tot dienae r (ambtenaar ) van de tresori e dese r Stede , mit s stellend e cauti e voo r zijn e ') In ee n artike l va n wijle n A. J. M. Brouwe r Anehe r in het Amster ­ damsch e Jaarboekj e (1899) , blz . 9 e. v., getitel d â?? Aanteekeninge n betreffend e he t Postweze n va n weleer ' en veela l samengestel d ui t Amsterdamsch e archivalisch e bronnen , vind t me n medegedeeld , da t de cautie , doo r de bode n op Antwerpe n te storten , in 161 9 verhoog d werd tot f 1800.â?? , in 164 2 zelf s to t f 5000.â?? . getrouwighey d ter somm e van twe e duysen d gulden ' enz. (Borgen : Dr . Gerard Schaep , burgemeeste r van Amsterdam , en Jan van Liebergh. ) Maar dez e aanstellin g heef t zonde r twijfe l betrekkin g op den latere n postmeeste r II itlem van Tetz. Deze n zage n wi j hierbove n in 165 8 voo r het eers t als bod e op Antwerpe n vermeld . Hi j zal dus eers t korte n tijd tevore n zijn amb t aan de Thesauri e hebbe n opgegeven , in welk e functi e de Redacti e van Ned . Adelsboe k (zie jaarg. 1923 ) he m blijkbaar voo r he t laats t in 165 5 aantrof . Het is nie t goe d denkbaar , dat dez e Willem van Tetz gee n poorte r zijner woonplaat s gewees t zou zijn. He t Amsterdamsc h Archief bezi t ove r de betreffend e period e echte r slecht s een registe r van personen , die hun poorter ­ recht hebbe n gekocht , loopen d ove r de jaren 1636â??52 . In dit registe r vind t me n één inschrijving , die hie r in aanmerkin g zou kunne n komen , nl. in dato 6 April 1641 : Willem Tkeih, van Wandelo , heef t zijn poortereed t gedae n end e 't rech t van die n betael t enz . Het feit , dat de op 17 Aug . 161 9 Gereformeer d ge­ doopt e Willem van letz (II in de stamreek s van Ned . Adelsb. ) gee n geboren poorte r van Amsterda m was en â?? zooal s wij zage n â?? eers t na zijn huwelijk , op 30 Juli 1675 , als zoodani g den eed aflegde , maak t het waarschijnlij k dat me n hie r met de poorteract e te doe n heef t van den postmeeste r Willem van Tetz. Bovenstaand e poorteract e gaf mij aanleidin g een nade r onderzoe k naar het plaatsj e Wandel o in te stellen , dat verrassend e resultate n opleverde . Immer s vind t me n o.a. in Stieler' s Handatla s (kaart Rijnprovincie ) op 10 K.M. ten N. van het plaatsj e Titz' (dat zelf 10 K.M . ten N.O . van Tet z ligt) .... een dorpj e Wanlo , dat echte r in de Landtagakte n von Jülich-Berg, herausgeg . von Georg von Below , II 1563â??158 9 (Düsseld. 1907) , blz . 692, als Wandl o voorkomt ! Volgen s Ernst Förstemann, Altdeutsche s Namenbuch , dl. II , 2 (1916) , kol . 121 9 heett e het oudtijd s Wanaloha . Zoowe l Tet z als Titz en Wanl o ligge n in het voormalig e overheerschen d Katho­ lieke hertogdo m Gulik. Intussche n . blijf t de familierelati e tussche n laatstge genoemd e en zijn naamgenoot , die in 164 9 in de Gere­ formeerd e Kerk te Amsterda m ,een zoo n Willem lie t doopen j voorshand s nog in het duister . Zij zal derhalv e het onderwer p van een nade r onderzoe k diene n uit te maken . De afstammin g der heere n van Strye n en Breda uit het Brabantsch-Henegouwsch e Huis, door Jhr . Dr. TH . VA N RHEINECK LEYSSIUS. (Vervol g en slo t va n L, 75. ) Zooal s me n wee t dateer t de leeu w in het Brabantsch e wape n eers t va n ongevee r 1195 . (Op de munte n iet s eerder. ) Butken s heef t aangenome n da t er een oude r wape n is gewees t en we l een zilvere n dwarsbal k in rood. Dit was althan s ten tijd e van prof . de Ram , dus in het midde n van de 19' eeuw , niet beken d van zegel afdrukke n van de grave n van Leuve n (of de hertoge n van Brabant ) zelf , maa r uitsluiten d van een doo r But­ kens beschreven 20) zege l va n Wille m va n Leuven, s°) Trophées de Braban t 1, fol . 617 .